این روزها در توییتر این جمله «ببین چه می‌گوید نه آنکه که می‌گوید» که برداشتی از کلام امیرالمومنین علیه‌السلام است زیاد می‌شنویم، اما امام باقر علیه‌السلام در تفسیر آیه «فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ» می‌فرمایند «انسان باید بنگرد که از چه کسی علم خود را کسب می کند»
می‌پرسید پس چگونه این دو روایت گفته معصوم تناقض دارند؟ باید گفت که مخاطب کلام امام علی علیه‌السلام متخصصین و مجتهدین است و مخاطب کلام حضرت باقر علیه‌السلام عامه افراد هستند.
در سرخط‌های رسانه‌ای و مبانی فکری باید بسیار دقت داشت که از چه کسی دانش کسب می‌کنیم.
آیت‌الله حائری شیرازی می‌فرماید:
ما این دو جمله را داریم: «اُنْظُرْ اِلی ما قالَ وَ لا تَنْظُرْ اِلی مَنْ قالَ»؛ نگاه کن ببین چه چیزی گفته شده، نگاه نکن که چه کسی گفته است. این یک روایت است.
روایت دیگر در ذیل آیه «فَلْیَنْظُرِ الاِنْسانُ اِلی طَعامِهِ» (انسان باید به طعامش توجه کند) است که امام باقر(علیه السلام) می فرمایند: مراد از طعام در این آیه، «عِلْمُهُ الّذی یَاْخُذُهُ عَمَّنْ یَاْخُذُهُ» است، یعنی مقصود از این طعام، علمى است که انسان اخذ مىکند و انسان باید بنگرد که این علم را «از چه کسى» اخذ مىکند؟
می گوید: «عَمَّنْ» (از کی گرفته ای؟)، نمی گوید: «عَمَّا» یعنی نگاه کند به علمش ببیند از «چه کسی» می گیرد.
حالا شما می گویید: یک جا به ما گفتید: «ما قال» را نگاه کن، جای دیگر می‌گوید: «مَنْ قال» را نگاه کن؟ به ذهن می‌آید که تناقض باشد. نه! تناقض نیست. چرا؟ چون در آنجا که می‌گوید: «انظر الی ما قال»، این را به کسی می گوید که قدرت تصور و قدرت تصدیق دارد و «صاحب نظر» است. به او می گوید : «انظر»؛ یعنی می توانی خودت «نگاه کنی». اینجا با «ناظر» دارد حرف می زند و با کسی که چشم بینا دارد صحبت می کند. اما در آیه «فَلْیَنْظُرِ الاِنْسانُ اِلی طَعامِهِ» دارد با «مقلّد» و کسی که صاحبنظر نیست حرف می زند. به کسی که می خواهد تقلید بکند می گوید: تحقیق کن، ببین او کیست؟ حتی مرجع تقلیدت را با تحقیق بشناس. چرا؟ چون گفته‌های او «خوراک علمی» توست. رساله عملی او را تو گویا «می خوری» و «مصرف می کنی» و «طعام» توست. او را بشناس.
دیدگاهتان را بنویسید